Karayemiş Nedir? Faydaları Nelerdir?
Yapraklar derimsi kısa saplı ve oval şekillidir. Orta damar alt tarafta çıkıntı teşkil eder. Çiçeklerin 30 - 40 tanesi bir arada bulunur. Taç ve çanak yapraklari 5 parçalıdır. Meyveleri zamanla siyah renk alır.
Yaprakları şeker, tanen, kalsiyum, oksalat, emülsin, prunasin ihtiva eder. Taze yapraklardan elde edilen taflan suyu, antispazmodik ve öksürük dindirici, bulantı ve karın ağrılarını giderici olarak kullanılır. Fazla alınırsa, zehirlenme yapar.
Taze meyveleri yenir. Taze meyvelerinin idrar söktürücü ve taş düşürücü etkileri vardır. Yaprakları ise gıdalara koku vermekte kullanılır.Yapılan çalışmalarda on fenolik ve altı şeker içeriği tespit edilmiştir. Bilinen en yaygın üç fitesterolden biri olan β-sitosterolün karayemiş meyve çekirdeklerinde % 73’ ünü oluşturduğu belirtilmiştir. Yeteri kadar araştırması olmamasına rağmen topikal kullanımlarda ağrı üzerinde analjezik etki gösterdiği söylenmektedir. Besin ve nutrasötik takviye formülasyonlarında potansiyel olarak kullanılabilen iyi bir doğal antioksidan kaynağıdır. Halk ilacı olarak mide ülseri, sindirim sistemi şikâyeti, bronşit, egzama, hemoroit, diüretik ajan olarak kullanıldığı bilinmektedir. Meyvelerinin ise yenerek diyabette kullanıldığı bilinmektedir.
Güneybatı Asya ile Güneydoğu Avrupa'da doğal olarak yetişir. Türkiye'de Giresun , Trabzon , Rize , Ordu ve Artvincivarında yüksek dağlık bölgelerde doğal olarak bulunur.
Güneybatı Asya ile Güneydoğu Avrupa'da doğal olarak yetişir. Türkiye'de Giresun , Trabzon , Rize , Ordu ve Artvincivarında yüksek dağlık bölgelerde doğal olarak bulunur.
Doğu Karadeniz’de bol miktarda yetişen ve yüksek oranda antioksidan içeren karayemişin tam bir şifa kaynağı olduğu ortaya çıktı.
Ordu Üniversitesi (ODÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölüm Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali İslam, taflan olarak da bilinen karayemişin özellikle şeker hastaları için önemli bir sağlık kaynağı olduğuna dikkat çekti. Karayemiş meyvesinin diyabette ve kanser tedavisinde etkili olduğunun belirlendiğini kaydeden Prof. Dr. Ali İslam, “Karayemiş meyvesi yaygın Karadeniz Bölgesi'nde diyabet için bitkisel tedavi olarak kullanılır.
Meyveler önemli miktarda antioksidan içerir. Bu durum pek çok çalışmalar ile bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Karayemişin antidiyabetik etkilerinin araştırılması üzerine İstanbul Üniversitesi ile fareler üzerinde bir çalışma yürüttük. Çalışmalar sonunda karayemiş meyvelerinin, deneysel diyabet ve onun komplikasyonlarının gelişmesine karşı koruyucu etkileri olduğu ortaya çıktı” dedi.Araştırmalar sonucunda 1 kilogram karayemişte 2 bin 215 ml potasyum, 55 ml sodyum, 179 ml magnezyum, 153 ml kalsiyum, 0.9 ml bakır, 1.9 ml çinko, 8.3 ml demir ve 24.2 ml mangan tespit edildiğini kaydeden Prof. Dr. İslam, “Karayemişin antioksidan kapasitesinin de oldukça yüksek olduğu tespit edildi. Karayemişten elde edilen antioksidanlar vücudu ultraviyole ışınlar, radyasyon, tarım ilaçları yanmış gıdalar, katkı maddeleri, sigara, alkol, egzoz dumanı ve stres gibi çevresel faktörlerin oluşturduğu oksitadif zararlara karşı vücutta hücre yenilenmesi sağlar” diye konuştu.
Prof. Dr. Ali İslam, karayemişin ticari değerinin de yüksek olduğuna dikkat çekerek kapama karayemiş bahçelerin kurulmasını tavsiye etti.