Longoz Nedir? Türkiye'deki Longozlar Hangileridir?
Longoz veya Subasar Ormanı, denize doğru akan derelerin getirdiği kumların birikerek kıyıda set oluşturması ve dere ağzını kapatması sonucu akarsuyun biriktiği yerde oluşan bir özel ekosistemdir. Yalnızca belirli ağaç (örneğin, dişbudak, kızılağaç, vs), bitki (örneğin, göl soğanı, su menekşesi, vs) ve kuş (örneğin, kara leylek, balıkçıl, vs) türleri bu yaşam ortamını tercih ederler.
Bu ekosistemin devamlılığı için en temel koşul, bol suyun devamlı var olmasıdır. Su, getirdiği kil ve organik materyal ile bu sahaların topraklarını mineral ve organik materyal yönünden zenginleştirir. Bu sucul ormanlar yağmur ormanları gibi gürdür. Bununla birlikte, yağmur ormanları gibi sadece yağışa ve hava nemine değil, daha çok 'taban suyu'na bağımlıdır. Bu özellikleri ile tropikal bölgelerin 'mangrove' ormanlarına benzer.
Longoz ormanları nadir rastlanan ekosistemlerdir. Türkiye'de İğneada (Kırklareli), Acarlar (Sakarya) ve Sarıkum'daki (Sinop) longoz ormanlarının yanı sıra, Kızılırmak Deltası'nda da (Samsun) longoz niteliğine sahip ormanların çok küçük kalıntıları kalmıştır.
Bunların dışında yeterli büyüklük ve kapalılığa sahip alüvyal-subasar orman kalmamıştır. Bu nedenle elimizde kalan son longoz ormanlarının varlıklarını sürdürmeleri çok önemlidir.
Türkiye'deki Longozlar Hangileridir?
İĞNEADA LONGOZ ORMANI (KIRKLARELİ)
İğneada Longozu 2 bin 511 dönüm büyüklükle, Avrupa'nın ve Türkiye'nin en büyük longoz (su basar) ormanıdır. Güneyinde ve batısında Istıranca (Yıldız) Dağları bulunmaktadır. İğneada Longozu'nda 610 tür bitki, 314 tür böcek, 46 tür canlı, 25 tür sürüngen, 50 tür memeli, 30 tür tatlı su balığı, 20 tür deniz balığı, 219 tür kuş barınmaktadır.
ACARLAR LONGOZ ORMANI (SAKARYA)
Acarlar longozu, İğneada Longozu'nun ardından Türkiye'nin ikinci büyük longoz (su basar) ormanıdır. Genişliği 250-1250 m, uzunluğu 7,5 km'dir. Longozun çevresi bütünüyle dişbudak ormanlarıyla çevrilidir ve bu ağaçlar yer yer gölün bataklık kesimlerine sokulmaktadır. Buralarda sülün, çulluk ve yaban ördeği gibi hayvanlar yaşamakta ve tatlı su balığı avcılığı yapılmaktadır. Longozdan çıkan balık türleri; yayın, kızıl kanat, sazan, turna, oklama denilen bunların dışında birçok balık çeşidi vardır. Acarlar longozu 243 kuş türüne ev sahipliği yapar.Ayrıca Su menekşesi (Hottonia palustris) yurdumuzda endemik bir tür olarak yalnızca Acarlar Longozu’nda bulunur. Longozun Karasu kısmında yürüyüş yolu, restoran, sandal, deniz bisikleti, piknik ve park alanı gibi düzenlemeler yapılarak eko-turizme kazandırılmıştır.
SARIKUM LONGOZ ORMANI (SİNOP)
Sarıkum longoz ormanı hakkında adı var kendi yok desek yeridir. Çünkü internette sarıkum longozu hakkında herhangi bir yazı, fotoğraf ve bilgi bulunmuyor. Aslında bir çok kaynak Karacabey longoz ormanını görmezden gelip Türkiye'de 3 longoz ormanı olduğunu yazmış. Ancak internette sarıkum longozu hakkında hiçbir yazı ve fotoğraf bulunmazken, Karacabey longozu hakkında birçok yazı ve fotoğraf bulunuyor. Ülkemizde sayılı olan ve nadide güzelliğiyle büyüleyen bu longoz ormanının tanıtımının yapılmaması ve gereken önemin verilmemesi gerçekten çok üzücü.
KARACABEY LONGOZ ORMANI (BURSA)
Türkiye'de 4 longoz ormanı arasında namı en az olanıdır. Karacabey Longozu'nda bugüne kadar 217 farklı tür kuş tespit edilmiştir.Karacabey longozu sürmeli kum kuşu, kıyı çamur çulluğu, yılan kartalları, yalı çapkını ve ak pelikanlar gibi nadir görülen türlerin yanında çeşitli sürüngenlere ve zengin floraya ev sahipliği yapan muhteşem bir ekosistemi bünyesinde barındırmaktadır.Tatlı su ve deniz balıklarının yaşayabildiği lagün gölleri yaklaşık 20 yıl öncesine kadar Meksika’dan Türkiye’ye göç eden yılan balıklarının üreme merkezi durumundaydı.
